Màu nền Màu tối Mặc định Xám nhạt Xanh nhạt Xanh đậm Vàng nhạt Màu sepia Vàng đậm Vàng ố

Font chữ: Palatino Linotype Bookerly Segoe UI Patrick Hand Times New Roman Verdana Tahoma Arial

Chiều cao dòng: 100 120 140 160 180 200

Kích cỡ chữ:

Lolita, ánh sáng đời tôi, lửa dục lòng tôi. Lầm lỗi của tôi, linh hồn của tôi : Lo - li-ta ,đầu lưỡi lướt ba bước xuôi vòm miệng để vỗ nhẹ, tại bước ba, lên răng. Lo-li-ta.

Nàng là Lo, Lo đơn sơ, vào buổi sáng, đứng cao bốn foot mười inch, đi một chiếc tất. Nàng là Lola mặc quần dài. Nàng là Dolly ở trường học. Nàng là Dolores trên dòng điền tên. Nhưng trong vòng tay tôi, nàng lúc nào cũng là Lolita.

Nàng có tiền thân nào không? Nàng có, quả thật nàng đã có. Thực tế, có lẽ chẳng có Lolita nào hết nếu tôi đã không yêu, vào mùa hè nọ, một cô bé khởi thủy nào đó. Ở một công quốc bên bờ biển. Ồ, khi nào ư? Áng chừng bao nhiêu năm trước lúc Lolita ra đời thì bấy nhiêu năm cũng là tuổi của tôi mùa hè ấy. Quý vị có thể luôn luôn trông vào kẻ giết người về cách trình bày màu mè.

Thưa quí bà và quí ông trong bồi thẩm đoàn, tang vật số một là cái mà những thiên thần thượng đẳng có đôi cánh tuyệt trần, những thiên thần hồn nhiên, không thấu đáo sự tình, đã ghen tị. Xin hãy nhìn cuộn gai rối ren này.

***

Tôi sinh năm 1910 ở Paris. Cha tôi là người lịch thiệp, phóng khoáng, món salad gen đa chủng tộc: công dân Thụy Sĩ, gốc gác pha trộn Pháp và Áo, hòa chút dòng Danube chảy trong huyết mạch. Tôi sẽ phân phát ngay bây giờ vài bức bưu ảnh tuyệt đẹp màu xanh láng bóng. Cha tôi sở hữu một khách sạn sang trọng ở Riviera. Cha và hai ông của cha tôi buôn rượu vang, đồ trang sức và tơ lụa, theo thứ tự tương ứng. Năm ba mươi tuổi, ông cưới cô gái người Anh, con gái nhà leo núi Jerome Dunn và cháu gái hai mục sư vùng Dorset, chuyên gia về những đề tài ít ai biết đến — cổ thổ nhưỡng học và đàn phong hạc, theo thứ tự tương ứng.

Người mẹ rất ăn ảnh của tôi đã chết trong tai nạn dị thường (dã ngoại, sét đánh) khi tôi mới lên ba. Ngoại trừ chút hơi ấm vương vấn nơi ngõ cụt nào đó trong quá khứ tối tăm, không chút gì về bà còn đọng lại ở các miền nông sâu của thung lũng ký ức, nơi mà, nếu quý vị còn chịu đựng được văn phong của tôi (tôi đang viết dưới sự giám sát), mặt trời tuổi thơ tôi đã lặn: chắc chắn tất cả quí vị đều biết những dư hương thơm ngát ấy của ngày vẫn lơ lửng, cùng đám muỗi mắt, quanh hàng giậu nở hoa nào đó hoặc bất chợt bị khách lãng du bước vào và đi xuyên qua, dưới chân đồi, trong nhập nhoạng chiều hè; hơi ấm chăn lông, đám muỗi ánh vàng.

Chị gái mẹ tôi, bác Sybil, lấy em họ cha tôi và sau khi bị ông này ruồng rẫy, về phục vụ trong nhà tôi như một dạng gia sư và quản gia không công. Sau này, có người kể cho tôi rằng bác từng phải lòng cha tôi và ông đã thản nhiên lợi dụng tình cảm đó vào một ngày mưa để rồi quên béng đi ngay khi trời quang mây tạnh. Tôi vô cùng quấn quít với bác bất chấp sự cứng nhắc — cứng nhắc đến chết người — trong một số nguyên tắc của bác. Có lẽ bác muốn rèn tôi thành, vào cái ngày tiền định ấy, một ông góa tốt hơn cha tôi. Bác Sybil có đôi mắt xanh thẳm viền hồng và da mặt màu sáp. Bác làm thơ. Bác mê tín một cách thi vị. Bác nói bác biết chắc rằng bác sẽ chết ngay sau dịp sinh nhật lần thứ mười sáu của tôi, và chuyện xảy ra đúng như vậy. Ông chồng bác, một tay chào bán nước hoa rất giỏi, dành phần lớn thời gian làm ăn tại Mỹ, cuối cùng, lập công ty riêng và mua được ít bất động sản ở bên đó.

Tôi lớn lên, một đứa trẻ khoẻ mạnh và vui sướng, trong thế giới rực rỡ của truyện tranh, cát sạch, những cây cam, những chú chó thân thiện, khung cảnh biển và những gương mặt tươi cười. Khách sạn tráng lệ Mirana quay quanh tôi như thế giới riêng, một vũ trụ sơn màu trắng, nằm gọn trong vũ trụ xanh thẳm rộng lớn hơn, rực sáng ngoài kia. Từ người rửa bát đĩa đeo tạp dề cho đến nhà độc tài mặc đồ vải flannel, ai cũng yêu tôi, ai cũng chiều tôi. Các quý bà lớn tuổi người Mỹ ngả người trên ba toong của họ về phía tôi như những ngọn tháp nghiêng Pisa. Các quận chúa Nga bị khánh kiệt, không trả được tiền cho cha tôi, vẫn mua cho tôi những gói kẹo đắt tiền. Ông, mon cher petit papa, đưa tôi ra ngoài chèo thuyền và đạp xe, dạy tôi bơi, lặn và lướt ván, đọc Don Quixote và Les Miserables cho tôi nghe, tôi tôn thờ và kính trọng ông, tôi cảm thấy sung sướng thay cho ông mỗi khi nghe lỏm đám người làm trong nhà đưa chuyện về các cô nhân tình đủ kiểu của ông, những tạo vật xinh đẹp dịu dàng rất quan tâm đến tôi, rủ rỉ và nhỏ những giọt nước mắt quý giá lên cảnh vắng mẹ đáng mừng của tôi.

Tôi học trường ngoại trú của Anh cách nhà vài dặm, ở đó tôi chơi rackets và fives, được điểm xuất sắc, có quan hệ rất tốt với bạn học cũng như với thầy cô giáo. Những biến cố giới tính rõ ràng, mà tôi còn nhớ là đã xảy ra trước sinh nhật tuổi mười ba (tức là trước lần đầu tiên tôi gặp Annabel bé bỏng của mình), chỉ là: cuộc trao đổi trịnh trọng, lịch thiệp, và thuần tuý lý thuyết về những bất ngờ của tuổi dậy thì ở vườn hồng nhà trường với thằng nhóc người Mỹ, con trai của một nữ diễn viên điện ảnh nổi tiếng thời ấy, mà nó họa hoằn mới được thấy trong thế giới ba chiều; và vài phản ứng là lạ về phía cơ thể tôi trước một vài tấm ảnh, ngọc ngà và sẫm bóng, với những đường ven vô cùng mềm mại, trong cuốn La Beauté Humaine lộng lẫy và có vẻ rất đắt tiền của Pichon mà tôi thó được từ dưới núi tạp chí Graphic đóng bìa cứng vân cẩm thạch ở thư viện của khách sạn.

Về sau, với phong cách vui vẻ, thoải mái, cha tôi dạy cho tôi tất cả những kiến thức ông nghĩ là tôi cần biết về tình dục; đó là vào mùa thu năm 1923, ngay trước khi gửi tôi đến một lycée ở Lyon (nơi chúng tôi rồi sẽ trải qua ba mùa đông); nhưng than ôi, vào mùa hè năm ấy, cha tôi đi du lịch Ý cùng bà de R. và con gái bà, thành thử tôi chẳng có ai để than thở, chẳng có ai để hỏi han.

***

Annabel, cũng như người viết những dòng này, có dòng máu pha trộn, nhưng trường hợp của nàng là nửa Anh, nửa Hà Lan. Bây giờ tôi không còn nhớ được nét mặt nàng rõ ràng như vài năm trước, khi tôi chưa biết Lolita. Có hai kiểu ký ức thị giác: kiểu một là khi bạn khéo léo tái tạo hình ảnh tại phòng xử lý ảnh của tâm trí, với đôi mắt vẫn mở (và lúc đó tôi mường tượng Annabel bằng những thuật ngữ chung chung như: "nước da mật ong", "đôi tay mảnh dẻ", "tóc nâu cắt ngắn", "hàng lông mi dài", "miệng rộng tươi rói"); và kiểu khác là khi bạn gợi ngay lên, với đôi mắt nhắm lại, trên vùng tối phía trong mí mắt, ảnh chiếu bản sao khách quan, hoàn hảo của gương mặt yêu dấu, một bóng ma bé nhỏ bằng những sắc màu tự nhiên (và đó là cách tôi nhìn thấy Lolita).

Bởi vậy, hãy cho phép tôi tự hạn chế mình, khi miêu tả Annabel, với nhận xét rằng nàng là cô bé đáng yêu, nhỏ hơn tôi vài tháng tuổi. Cha mẹ nàng là bạn cố tri của bác Sybil, và cũng cổ hủ như bác. Họ thuê biệt thự cách khách sạn Mirana không xa. Ông Leigh hói đầu, da ngăm ngăm, còn bà Leigh (tên thời con gái là Vanessa van Ness) to béo, bự phấn. Tôi ghét họ làm sao! Hồi đầu, Annabel và tôi toàn trao đổi những chuyện đâu đâu. Nàng cứ vốc cát mịn lên và cho chúng chảy xuống qua các kẽ ngón tay. Tư duy chúng tôi được định theo cùng một hướng giống như những thiếu niên châu Âu sáng dạ cùng tầng lớp với chúng tôi vào thời đó. Tôi e là không thể tìm được nhiều tài năng thiên phú cá nhân trong những quan tâm của chúng tôi đến sự đa dạng của các hành tinh có sự sống, đến những trận đấu quần vợt, đến sự vô tận, đến thuyết duy ngã và nhiều điều khác. Sự mềm yếu và mong manh của những con vật mới sinh gây cho chúng tôi cùng một nỗi đau nhức nhối hệt như nhau. Annabel muốn trở thành nữ y tá thiện nguyện ở một nước châu Á đói khát nào đó; tôi thì muốn trở thành điệp viên nổi danh.

Bỗng nhiên chúng tôi lao vào yêu nhau, man dại, vụng về, trơ trẽn, khổ sở; vô vọng nữa, tôi phải bổ sung thêm như vậy, bởi lẽ nỗi khát khao điên cuồng muốn chiếm hữu lẫn nhau ấy chỉ có thể làm dịu bớt bằng cách uống cạn và hòa tan từng giọt linh hồn và thể xác của nhau; vậy mà chúng tôi thậm chí không thể giao phối với nhau như lũ trẻ ở khu nhà ổ chuột vẫn hết sức dễ dàng kiếm được cơ hội thực hiện. Sau lần liều lĩnh tìm cách gặp gỡ ban đêm trong vườn nhà nàng (tôi sẽ nói thêm về chuyện này ở phần sau), thì sự riêng tư duy nhất mà chúng tôi được cho phép là có thể ở ngoài tầm tai nhưng không ngoài tầm mắt tại khu đông người của bãi tắm. Nơi đó, trên cát mềm, cách người lớn vài bước chân, chúng tôi thường nằm ườn cả buổi sáng, chìm ngập vào cơn khát tình đến tê dại, và tận dụng từng cơ may của không gian và thời gian để chạm vào nhau: bàn tay nàng, luồn một phần trong cát, trườn về phía tôi, những ngón tay thon thon màu nâu mê man lại gần, gần nữa; rồi cái đầu gối trắng sữa của nàng bắt đầu hành trình dài, thận trọng; đôi khi, một đụn cát, tình cờ được xây lên bởi mấy đứa trẻ con nhỏ tuổi hơn, ban cho chúng tôi chỗ ẩn náu đủ để ngấu nghiến đôi môi mặt chát của nhau; những đụng chạm nửa vời ấy đưa các cơ thể thanh xuân sung sức và thiếu kinh nghiệm của chúng tôi tới trạng thái kích thích mãnh liệt đến mức độ mà thậm chí làn nước xanh mát lạnh, trong đó chúng tôi tiếp tục mơn trớn nhau, cũng không thể làm nguôi dịu.

Trong vài bảo vật mà tôi làm thất lạc sau những năm bôn ba tuổi trưởng thành, có tấm ảnh do bác Sybil chụp tại tiệm café ven đường, trên ảnh, ngồi quanh bàn có Annabel, cha mẹ nàng và một quý ông lớn tuổi, nghiêm nghị, chân khập khiễng, một bác sĩ Cooper nào đó, người đang ve vãn bác tôi hồi mùa hè ấy. Nhìn Annabel không rõ lắm, vì nàng bị chụp đúng lúc đang cúi người xuống ly chocolat glacé của mình, đôi vai trần mảnh dẻ và đường rẽ ngôi trên mái tóc là tất cả những gì có thể nhận ra, (theo như tôi nhớ lại bức ảnh), giữa vết nắng nhòa mà trong đó nhan sắc của nàng dần phai nhạt; nhưng tôi, ngồi có vẻ hơi tách khỏi những người còn lại, thì lại nổi bật lên đầy kịch tính: một anh chàng buồn bã, lông mày sâu róm, mặc áo sơ mi thể thao sẫm màu và quần soọc trắng may rất khéo, chân bắt chéo, ngồi nghiêng mặt, nhìn xa xôi. Tấm ảnh này được chụp vào ngày cuối cùng của mùa hè tai hại ấy của chúng tôi, chỉ mấy phút trước khi chúng tôi thực hiện nỗ lực thứ hai và cũng là cuối cùng nhằm cưỡng lại định mệnh.

Lấy cái cớ vớ vẩn nhất (đây là cơ hội cuối cùng của chúng tôi và chẳng còn gì thật sự quan trọng nữa), chúng tôi chuồn khỏi tiệm café, ra bãi tắm, tìm được rẻo cát hoang vắng, và ở đó, trong bóng râm màu tím của vài tảng đá đỏ tạo thành cái gì đó giống như một hang động nhỏ, chúng tôi đã có cuộc giao lưu ngắn bằng những vuốt ve đầy khao khát, với nhân chứng duy nhất là cặp kính râm ai đó bỏ quên. Tôi quỳ gối xuống, sắp sửa chiếm hữu người tôi yêu thì hai người đi tắm rậm râu, ông già biển cả và em trai ông, hiện ra từ biển, với những tiếng hò reo cổ vũ thô tục; và bốn tháng sau, nàng chết vì bệnh sốt phát ban ở đảo Corfu.

***

Tôi lật đi lật lại những ký ức khốn khổ này, và cứ tự hỏi mình, có phải vết nứt đời tôi đã bắt đầu từ dạo ấy, trong ánh sáng lấp lánh của mùa hè xa xôi đó; hay dục vọng cháy bỏng của tôi với đứa trẻ ấy chỉ là dấu hiệu đầu tiên của tính lập dị sẵn có? Khi cố gắng phân tích những khát khao, duyên cớ, hành động,... của mình, tôi buông trôi theo một kiểu hoài tưởng nào đấy, nó nuôi dưỡng năng lực phân tích bằng vô số lựa chọn và nó làm cho mỗi tuyến đường tôi hình dung đều rẽ nhánh, và tiếp tục rẽ nhánh bất tận trong viễn cảnh phức tạp đến phát điên của quá khứ. Tuy nhiên, tôi tin rằng, theo lối đi thần bí nào đó của định mệnh, Lolita cũng đến từ Annabel.

Tôi cũng biết rằng cú sốc sau cái chết của Annabel đã củng cố thêm nỗi thất vọng với mùa hè ác mộng ấy, biến nó thành rào cản thường trực trước mọi chuyện tình sau này trong những năm thanh xuân lạnh lẽo của tôi. Tâm hồn và thể xác chúng tôi hòa quyện vào nhau hoàn hảo đến mức độ mà lũ choai choai vô cảm, thực dụng, thô lỗ, xu thời ngày nay chắc không thể hiểu nổi. Rất lâu sau khi nàng mất, tôi vẫn cảm thấy suy nghĩ của nàng trôi qua suy nghĩ của tôi. Rất lâu trước khi gặp gỡ, chúng tôi đã có những giấc mơ giống nhau. Chúng tôi đối chiếu các ghi chép. Chúng tôi phát hiện những sự tương đồng kỳ lạ. Cùng trong tháng Sáu, cùng vào một năm (1919), một con chim hoàng yến của ai đó đã vỗ cánh bay lạc vào nhà nàng và nhà tôi, ở hai đất nước cách xa nhau. Ôi, Lolita, giá mà em yêu tôi như thế!

Tôi dành phần cuối thời kỳ "Annabel" của mình để miêu tả cuộc hẹn không thành công đầu tiên của chúng tôi. Một đêm nọ, nàng đánh lừa được sự cảnh giác độc ác của gia đình nàng. Trong lùm cây trinh nữ lá gầy bồn chồn sau biệt thự của họ, chúng tôi tìm được chỗ đậu trên đống đổ nát còn sót lại của bức tường thấp bằng đá. Xuyên qua bóng đêm và những cành cây mềm mại, chúng tôi có thể thấy các hoạ tiết arabesque trên ô cửa sổ sáng đèn, mà giờ đây, tô điểm thêm chút mực màu của ký ức bén nhạy, hiện lên trước mắt tôi hệt như những lá bài — có lẽ vì quân địch đang bận chơi bridge. Nàng run rẩy và co mình lại khi tôi hôn lên khoé môi hé mở và dái tai nóng bừng của nàng. Một chòm sao mờ ảo trên cao giữa bóng những chiếc lá dài mảnh mai; bầu trời rung rinh ấy có vẻ cũng trần truồng giống nàng dưới chiếc đầm mỏng.

Tôi ngắm gương mặt nàng trên nền trời, nó rõ nét lạ lùng, như thể đang tỏa ra vầng hào quang mờ mờ của chính nó. Đôi chân nàng, đôi chân sống động đáng yêu của nàng, chỉ khép hờ, và khi bàn tay tôi định vị được cái mà nó cố tìm, một nét mơ màng và huyền bí, nửa sung sướng, nửa đau đớn, xuất hiện trên nét mặt trẻ thơ ấy. Nàng ngồi cao hơn tôi một chút, và hễ khi nào, trong cơn sướng khoái đơn côi, muốn được hôn tôi, đầu nàng lại cúi xuống với một động tác ngái ngủ, mềm mại, ủ rũ, gần như thiểu não, và cặp đầu gối trần của nàng quắp lấy cổ tay tôi, riết chặt rồi lại buông lơi; miệng nàng run rẩy, méo mó vì vị đắng của liều thuốc nước thần bí nào đó, hít vào đánh xuýt một cái, ghé sát mặt tôi. Nàng cố làm dịu nỗi đau tình, trước tiên bằng cách miết mạnh đôi môi khô cháy của mình lên môi tôi; rồi người tôi yêu ngả người ra xa, bồn chồn hất tóc, rồi lại rầu rĩ áp lại gần, hé miệng để tôi mớm vào, trong khi ấy, với sự rộng lượng sẵn lòng tặng nàng tất cả mọi thứ, trái tim, cổ họng, gan ruột, tôi trao cho nàng giữ cây vương trượng đam mê của tôi trong bàn tay vụng về của nàng.

Tôi còn nhớ mùi hương của loại phấn tắm nào đó — tôi tin là nàng đã lấy trộm nó từ cô hầu gái người Tây Ban Nha của mẹ nàng — mùi xạ hương ngòn ngọt, rẻ tiền. Nó hòa trộn với mùi bánh quy của cơ thể nàng, và cảm xúc trong tôi bỗng dâng lên đầy ắp; một chấn động bất chợt từ bụi cây gần bên ngăn chúng trào ra — và khi chúng tôi buông nhau, mạch máu rần rật nhức nhối, chú tâm vào cái hầu như chắc chắn là một con mèo đang lảng vảng săn mồi, thì từ ngôi nhà vọng ra tiếng mẹ nàng gọi nàng với giọng điệu càng lúc càng điên cuồng hơn — và bác sĩ Cooper tập tễnh, nặng nề, lết ra vườn. Nhưng lùm cây trinh nữ ấy — bầu trời mù sao, cảm giác nhột nhạt, ngọn lửa bừng bừng, giọt mật ngọt ngào và nỗi đau nhức nhối ấy vẫn ở lại trong tôi, còn cô bé có đôi chân bờ biển và cái lưỡi nồng nhiệt không ngừng ám ảnh tôi từ đó — suốt hai mươi bốn năm sau, tận cho tới khi tôi phá bỏ được bùa chú của nàng bằng cách hoá thân nàng vào cô bé khác.